Ons is weer herenig met Van Zijl.

Van Zijl word ons s’n die dag voordat ons in Junie verlede jaar terugkeer Vanwyksvlei toe. Sy boetie word die Smitte in Pretoria s’n. Sy pa; ‘n rifrug. Sy ma; ‘n Labrador. Ons moet ‘n hond hê teen die inbrekers deesdae.

Pas ses weke oud. Gou ‘n draai by die veearts vir al die nodige inentings en ontwurmings, want die naaste veearts aan Vanwyksvlei is óf in Upington, óf in Douglas.

Om sy inentingskaart te voltooi, moet hy ‘n naam hê. “Ag, skryf maar Van Wyk, want hy gaan saam Vanwyksvlei toe.” Op daardie stadium het hy nog nie sy naam aan ons gewys nie – mens moet mos eers ‘n hond se regte naam ‘ontdek’.

Met ons aankoms in Vanwyksvlei, besef ek sy naam gaan nie werk nie. Hier’s te veel van Wyks in Vanwyksvlei. Dis Rina Van Wyk, Gert Van Wyk, Piet Van Wyk, Rossie Van Wyk, Jurie van Wyk. Maar, Van Wyk is al amper gewoond aan die klank van sy naam. Die beste wat ek kan doen is om dit te verander na Van Zijl.

Van Zijl se kombersie lê voor my bed. Dis Winter en dis bitter koud. As hy wil gaan piepie, is ek gepantser teen die koue saam met hom uit. Later is hy so oulik, as die laaste druppeltjie val, spoed ons terug kamer toe na die snoesigheid van ons beddegoed, al is dit so asemrowend om in die ysige koue die helder sterrenag te bewonder.

Op drie maande ry Johan per ongeluk oor Van Zijl se agterbeen. Hy, wat so mal oor mense is, huppel in ‘n onbewaakte oomblik voor die bakkie in, na Vasie se werkers wat oorkant die paadjie staan en wag om te help om die kragopwekker van die bakkie af oor te laai op Vasie se bakkie. Ek hoor net een tjank en toe wéét ek; dit het gebeur. Tref Van Zijl tjankend op die voordeurtrappie aan. Die agterbeen is af net bokant sy knieg. Is die heup ook af? Waar is die bakkie oor? Is hy inwendig beseer? Johan voel soos ‘n hond.

Kos ons toe daar en dan opsaal en Upington toe. Ken g’n veearts daar nie maar bel rond en laat weet ons is op pad met van Zijl. Stop eers by DeBruynsrus sodat Tilla vir hom ‘n shot teen pyn kan gee. Heelpad sit ek agter in die bakkie met hom op my skoot. Hy het baie pyn. Kan skaars beweeg. Stilhou en piepie langs die pad is pynlik.

Dit was eers teen die einde van daardie dag dat die veearts ons kon inlig dat die heup nie beskadig is nie, net die been. Hy sal moet opereer en ‘n pen insit want die been is in sy groeiplaatjies mors af. Dis Vrydag en hy sal dit eers na die naweek kan doen. Sondag moet daar gepreek word, dus word Van Zijl ingeboek by die veearts en ons keer sonder hom terug huis toe.

Amper ‘n week later en ons kan weer Upington toe om Van Zijl te gaan haal.

Maar Van Zijl kom nie reg nie.

Hy trap nie op die been nie. As ons ‘n entjie gaan stap kan ek sien hy’t pyn. Ses weke later haal ek die steke uit. Die wond is genees maar die been nie. Hy slaap rusteloos snags. Ek slaap op die vloer in die TV-kamer op ‘n matras langs hom. Dit tjank sulke fyn tjankies deur die nag. Annelien beveel antibiotika aan. Tilla wil hê hy moet na ‘n ander veearts toe gevat word. Rina vermoed die pen het geskuif.

Carnarvon se veeinspekteurs besoek Vanwyksvlei om alle honde in te ent teen hondsdolheid. Ek vra hulle opinie. “Hierdie hond se heup is ontwrig man! Jy kan dit duidelik sien.”

Ek bel weer die veearts in Upington. Ons moet weer die tog soontoe aanpak. Na ‘n volgende X-straal word bevind dat als in plek is. Daar is net kwaai infeksie in die been waar die pen in is. Annelien was reg – antibiotika.

Na ‘n hewige kursus antibiotika en baie pynstillers, begin Van Zijl weer speel soos drie maande van tevore. Hy raak baldadig. Huppel agter waaiende blare aan. Raak spelerig met ander honde as ons gaan stap. Op sewe maande is hy weer hond en haal als in waarop hy die afgelope drie maande uitgemis het.

Maar dis tyd vir ons jaarlikse verlof. En hy kan nie saam nie. Ons boek hom in by Vlekkie Immelman, sy beste maatjie. Tania sal hom vir ons versorg vir die maand wat ons weg sal wees. Sy stuur dan en wan foto’s van Van Zijl en Vlekkie. Lyk nie of hy ons mis nie. Maar ons mis hom.

En nou, na ‘n maand, is ons weer herenig. Van Zijl ken ons darem nog en lyk darem nog lief vir ons.

En hy’t weer sy plek ingeneem voor my bed op sy kombersie.